مقاله پژوهشی
برنامه ریزی شهری
فائقه سرحانی؛ محمد حسن یزدانی؛ سعید امانپور
دوره 8، شماره 32 ، بهمن 1398، صفحه 7-24
چکیده
در سال‌های اخیر توسعه پایدار و به تبع آن توسعه پایدار محله‌ای در مجامع علمی مطرح شده است. که ارتباط تنگاتنگی با آسیب‌های اجتماعی، زیست‌محیطی، امنیت، مشارکت، شکل بافت و مدیریت شهری دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شاخص‌های پایداری اجتماعی مسکن در محلات اسکان غیررسمی اهواز می‌باشد. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیل و پیمایشی ...
بیشتر
در سال‌های اخیر توسعه پایدار و به تبع آن توسعه پایدار محله‌ای در مجامع علمی مطرح شده است. که ارتباط تنگاتنگی با آسیب‌های اجتماعی، زیست‌محیطی، امنیت، مشارکت، شکل بافت و مدیریت شهری دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تطبیقی شاخص‌های پایداری اجتماعی مسکن در محلات اسکان غیررسمی اهواز می‌باشد. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیل و پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری خانوارهای ساکن محلات اسکان غیررسمی می‌باشد. حجم نمونه بر اساس مدل کوکران 381 نفر محاسبه شده است برای افزایش دقت کار تعداد 450 پرسشنامه توزیع گردید. در این پژوهش از میان 6 بافت مشخص در شهر، بافت حاشیه‌ای که شامل 18 محله می‌شد انتخاب شده و در هر محله با توزیع و تکمیل پرسشنامه و بهره‌گیری از مدل ویکور، تاپسیس، الکتر و مدل ادغامی‌کپلند اقدام به مقایسه تطبیقی محلات شهر و رتبه‌بندی آنها بر اساس شاخص‌های پایداری اجتماعی مسکن گردید. بر اساس یافته‌های پژوهش میزان پایداری محلات بدین ترتیب اولویت‌بندی می‌شود: محلات زرگان، زویه 1، زویه 2 با امتیاز 5 دارای سطح پایدار، محلات منبع آب، علی‌آباد، حصیرآباد و کوی طاهر با امتیاز 4 دارای سطح نسبتاً پایدار، محلات آل صافی، ملاشیه، نهضت آباد و کریشان داری سطح نیمه پایدار و محلات گلدشت، چنیبه علیا، کوی علوی دارای سطح نسبتاً ناپایدار و محلات گلبهار، شهرک رزمندگان و کوی سیاحی دارای سطح ناپایدار می‌باشد.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی شهری
نورمحمد منجزی؛ عامر نیک پور؛ مهناز حسینی سیاه گلی
دوره 8، شماره 32 ، بهمن 1398، صفحه 25-40
چکیده
امروزه گردشگری پزشکی پدیده ای مهم و رو به رشد در جهان به شمار می رود. ایران از گذشته یکی از مراکز فعال گردشگری پزشکی در منطقه خاور میانه بوده است. در عین حال همواره نگرانی‌های پیرامون چالش‌های و فرصت‌های پیش روی آن در خصوص جذب گردشگران پزشکی مواجه بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری پزشکی در کلانشهر اهواز ...
بیشتر
امروزه گردشگری پزشکی پدیده ای مهم و رو به رشد در جهان به شمار می رود. ایران از گذشته یکی از مراکز فعال گردشگری پزشکی در منطقه خاور میانه بوده است. در عین حال همواره نگرانی‌های پیرامون چالش‌های و فرصت‌های پیش روی آن در خصوص جذب گردشگران پزشکی مواجه بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری پزشکی در کلانشهر اهواز صورت گرفته است. نوع تحقیق کاربردی–توسعه‌ای و روش مطالعۀ اسنادی و پیمایشی است. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل گردشگران پزشکی وارده به کلانشهر اهواز 384 نفر برآورد گردید. نتایج به دست آمده نشان میدهد: 6 فاکتور مورد مطالعه نقش مؤثری بر توسعه گردشگری پزشکی دارند که میزان ضریب پیرسون(49/0-) در مورد قیمت خدمات پزشکی منفی و دارای جهت معکوس می‌باشد بدین معنی با افزایش قیمت خدمات درمانی میزان گردشگران پزشکی کاهش می-یابد ولی میزان ضریب پیرسون در مورد کیفیت خدمات درمانی(41/0)، فرهنگ(39/0)، امکانات و تسهیلات(38/0) و پزشکان حاذق و با تجربه(42/0)، تبلیغات و اطلاع رسانی (44/0) مثبت و دارای جهت مستقیم می‌باشد. همان‌گونه که ضریب استاندارد شده Beta نشان میدهد فاکتور قیمت با ضریب تأثیر 612/0 - دارای رتبه اول و فرهنگ با ضریب تاثیر 412/0 دارای کمترین اثر در توسعه گردشگری پزشکی داخلی کلانشهر اهواز می‌باشد. در خاتمه پیشنهاداتی برای توسعه گردشگری پزشکی در کلانشهر اهواز ارائه گردیده که نیازمند توجه جدی سیاستگذاران، برنامه ریزان، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و مدیران بخش بهداشت و درمان می‌باشد.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی شهری
مهدی آذرمی؛ علی آذر؛ اکبر عبداله زاده طرف
دوره 8، شماره 32 ، بهمن 1398، صفحه 41-54
چکیده
احساس امنیت به عنوان یکی از نیازهای پایه انسانی، اهمیت ویژه‌ای در ایجاد حس مکان و زیستپذیری شهری دارد. به طوریکه، داشتن امنیت از عوامل موثر در افزایش کیفیت زندگی و هویت مکان محسوب می‌گردد. هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی تاثیر برنامه‌ریزی و طراحی شهری در احساس امنیت محلات حاشیه‌نشین می‌باشد. روش تحقیق، توصیفی– تحلیلی و ماهیت ...
بیشتر
احساس امنیت به عنوان یکی از نیازهای پایه انسانی، اهمیت ویژه‌ای در ایجاد حس مکان و زیستپذیری شهری دارد. به طوریکه، داشتن امنیت از عوامل موثر در افزایش کیفیت زندگی و هویت مکان محسوب می‌گردد. هدف پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی تاثیر برنامه‌ریزی و طراحی شهری در احساس امنیت محلات حاشیه‌نشین می‌باشد. روش تحقیق، توصیفی– تحلیلی و ماهیت تحقیق کاربردی است. در گرداوری اطلاعات از روشهای اسنادی-کتابخانه‌ای و مشاهدات میدانی (پرسشنامه) استفاده گردیده است. میزان حجم نمونه آماری برطبق روش کوکران 322 نفر می‌باشد و از نمونه گیری احتمالی طبقه‌بندی شده برای تکمیل داده‌ها استفاده گردیده است. نتایج تحقیق نشان میدهد از نظر میزان احساس امنیت، تفاوت معناداری در مناطق حاشیه نشین تبریز در بین محلات طراحی شده و طراحی نشده وجود دارد. همچنین میزان احساس امنیت در مناطقی که طراحی محیطی و مداخلات کالبدی– فیزیکی در آنها از قبیل نورپردازی، تعریض و احداث معابر، مبلمان شهری، کاهش محصوریت، وجود کاربری‌های متنوع، جداره‌های فعال و وجود تراس‌های رو به دسترسی‌ها، صورت گرفته است بیشتر از مناطقی هستند که بصورت ارگانیک رشد و توسعه یافته‌اند و از نظر سیما، منظر و خوانایی شهری در وضعیت مناسبی قرار ندارند.
مقاله پژوهشی
گردشگری
عباس مرادی؛ بهمن رمضانی
دوره 8، شماره 32 ، بهمن 1398، صفحه 55-66
چکیده
طرح‌های توسعه گردشگری نیاز به ارزیابی اثرات زیست محیطی دارند تا پایداری محیط حفظ گردد . از مدل لئوپولد و نظرات 30 نفربا تکمیل پرسشنامه ارزیابی استفاده گردید. نتایج نشان داد که میزان سودمندی این طرح ها در مقابل اثرات مخرب آن کمتر است اگر چه طرح های گردشگری منطقه آزاد انزلی موجب ایجاد اشتغال رونق اقتصادی را در منطقه فراهم نموده، اما در ...
بیشتر
طرح‌های توسعه گردشگری نیاز به ارزیابی اثرات زیست محیطی دارند تا پایداری محیط حفظ گردد . از مدل لئوپولد و نظرات 30 نفربا تکمیل پرسشنامه ارزیابی استفاده گردید. نتایج نشان داد که میزان سودمندی این طرح ها در مقابل اثرات مخرب آن کمتر است اگر چه طرح های گردشگری منطقه آزاد انزلی موجب ایجاد اشتغال رونق اقتصادی را در منطقه فراهم نموده، اما در مقابل آثار زیان باری نیز به همراه داشته است که از جمله این آثار می توان به از بین رفتن زیستگاه جانوران و آلوده شدن آب و فرسایش خاک منطقه اشاره نمود. نتایج آزمایشهای انجام شده در دو بخش میکروبی و شیمیایی کیفیت آب نشان داد که کیفیت آب منطقه طالب آباد از نظر میکروبی نامناسب است که به احتمال زیاد به علت نزدیکی به دریا این میزان آلودگی مشاهده شده است. که با ازدیاد کلرید سدیم و مواد معدنی سدیم و پتاسیم همراه است . نتایج نمونه کیفیت آب منطقه چپررودزمان نشان داد که این آب ازنظر میکروبی مناسب بوده ولی برای شرب مناسب نیست.
مقاله پژوهشی
اقلیم شناسی
غلامعلی احمدی؛ غلامرضا جانباز قبادی؛ صدرالدین متولی؛ شهریار خالدی
دوره 8، شماره 32 ، بهمن 1398، صفحه 67-80
چکیده
امروزه با توسعه مناطق شهری و روستایی خصوصا در مناطق کوهپایه‌ای و کوهستانی غرب استان مازندران، لزوم برق‌رسانی به این مناطق امری ضروری است، از طرفی با توجه به تغییرات اقلیمی گسترده در دهه‌های اخیر، که خود برف و یخبندانهای ناگهانی را در این مناطق به دنبال داشته، نقشه بار برف و یخ که در گذشته توسط وزارت نیرو تدوین گردیده، کارایی و نوآوری ...
بیشتر
امروزه با توسعه مناطق شهری و روستایی خصوصا در مناطق کوهپایه‌ای و کوهستانی غرب استان مازندران، لزوم برق‌رسانی به این مناطق امری ضروری است، از طرفی با توجه به تغییرات اقلیمی گسترده در دهه‌های اخیر، که خود برف و یخبندانهای ناگهانی را در این مناطق به دنبال داشته، نقشه بار برف و یخ که در گذشته توسط وزارت نیرو تدوین گردیده، کارایی و نوآوری لازم را نداشته و یا اینکه برای بسیاری از مناطق توسعه یافته جدید شهری و روستایی بازنگری نشده است، لذا در این تحقیق سعی بر آن است که با استفاده از جدیدترین داده‌ها و آمارهای هواشناسی و روشهای آماری-ریاضی به محاسبه بار برف و یخ، جهت طراحی خطوط نیرو پرداخته شود. بدین منظور با جمع آوری و اصلاحات بر روی داده‌های هواشناسی (سال 2005 تا 2018 میلادی) برای منطقه بلده و با استفاده از روش شبیه‌سازی ارائه شده توسط آزمایشگاه و پژوهشگاه مهندسی مناطق سردسیر1، برنامه مورد نظر جهت محاسبه مقدار ضخامت یخ در محیط اکسل2 در دو ارتفاع 10 و 35 متری (ارتفاع متوسط کابلها) نوشته شد و سپس با استفاده از نرم‌افزار اسمادا3، هیستوگرام‌های مربوطه رسم شده‌اند. در نهایت مقادیر اسمی جدید با دوره بازگشت‌های مختلف پیشنهاد گردیده است. نتایج نشان داد که برای طراحی خطوط انتقال نیرو با دوره بازگشت کمتر از 50 سال، منطقه بلده جزو مناطق سنگین و با دوره بازگشت بیشتر از 50 سال جزو مناطق فوق سنگین (مطابق با آیین نامه مشانیر) می‌باشد.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی شهری
مهتاب ساکی؛ بیژن رحمانی؛ مجید شمس
دوره 8، شماره 32 ، بهمن 1398، صفحه 81-96
چکیده
دستیابی به توسعه پایدار شهری به منظور بهره-برداری مناسب از منابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن میان انسان، اجتماع و طبیعت، هدف آرمانی برنامه‌ریزان و مدیران توسعه شهری می‌باشد. این پژوهش با هدف کارکرد بهینه شهری الشتر و توسعه پایدار با تاکید بر ارتقاء شاخص‌های انسانی است، این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی-تحلیلی ...
بیشتر
دستیابی به توسعه پایدار شهری به منظور بهره-برداری مناسب از منابع و ایجاد رابطه متعادل و متوازن میان انسان، اجتماع و طبیعت، هدف آرمانی برنامه‌ریزان و مدیران توسعه شهری می‌باشد. این پژوهش با هدف کارکرد بهینه شهری الشتر و توسعه پایدار با تاکید بر ارتقاء شاخص‌های انسانی است، این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی است. شاخص‌های منتخب در دو مرحله از طریق مطالعه سوابق( طرح‌های تحقیقاتی، آمارنامه‌ها، کتب) و بهره‌گیری از آراء خبرگان( بهره‌گیری از تکنیک دلفی و استخراج نظر نظریه‌پردازان دانشگاهی و مدیران سازمان‌های مرتبط) گردآوری شده است با استفاده از روش دلفی ادغام گردیدند. پس از استخراج شاخصها با استفاده از دو مدل TOPSIS و AHP- FUSSY وزن‌بخشی و تجزیه و تحلیل شدند، در انتها به وسیله نرم افزار GIS و استفاده از تحلیل semivariogram درون‌یابی گردیدند؛ نتایج تحقیق نشان میدهد؛ که شهر الشتر با داشتن توانایی نسبی در زمینه کشاورزی در توسعه منطقه‌ای خود می‌تواند نقش موثری را ایفا نماید همچنین نتایج بخشی برای بررسی وضعیت مناطق شهری الشتر از نظر دسترسی به شاخص‌های توسعه پایدار نشان می‌دهدکه در بین گزینه‌های تحقیق ارزش وزنی شاخص‌های توسعه پایدار نشان میدهد: منطقه 3 با ارزش وزنی 627/0 بالاترین رتبه را دارد، بعد از آن به ترتیب مناطق 2، 4 و 1 به ترتیب با ارزش وزنی 602/0، 578/0 و 541/0 اولویت‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند
مقاله پژوهشی
گردشگری
عبدالمجید محمدی؛ اکبر اعتباریان؛ رضا ابراهیم زاده
دوره 8، شماره 32 ، بهمن 1398، صفحه 97-112
چکیده
هدف از پژوهش حاضر تدوین نقشه راه گردشگری شهری استان اصفهان با رویکرد توسعه منابع انسانی است. در مرحله اول کلیه پژوهش‌های مرتبط با موضوع (48 تحقیق) با استفاده از روش فراترکیب تحلیل گردید که نتیجه آن شناسایی و دسته بندی 9 شاخص توسعه منابع انسانی بود. در مرحله دوم با بررسی ادبیات و مصاحبه با 21 خبره صنعت گردشگری استان 57 راهکار عملیاتی برای ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر تدوین نقشه راه گردشگری شهری استان اصفهان با رویکرد توسعه منابع انسانی است. در مرحله اول کلیه پژوهش‌های مرتبط با موضوع (48 تحقیق) با استفاده از روش فراترکیب تحلیل گردید که نتیجه آن شناسایی و دسته بندی 9 شاخص توسعه منابع انسانی بود. در مرحله دوم با بررسی ادبیات و مصاحبه با 21 خبره صنعت گردشگری استان 57 راهکار عملیاتی برای پیاده‌سازی شاخصها شناسایی شد. در نهایت، در مرحله سوم با نظرخواهی از 10 خبره و تحلیل اطلاعات آن با استفاده از روش مدلسازی ساختاری- تفسیری، شاخصها و راهکارهای عملیاتی سطح‌بندی و روابط بین آنها تعیین و به عنوان نقشه راهی جهت توسعه منابع انسانی گردشگری شهری استان ارائه گردید. نتایج اینکه در پایین‌ترین سطح، شاخص‌های «طراحی مدل شایستگی‌های مشاغل صنعت گردشگری» و «طراحی نظام اطلاعات منابع انسانی» بیشترین تاثیر را بر دیگر شاخصها داشته و مهمترین شاخصها محسوب می‌شوند و در بالاترین سطح شاخص «تعریف و اعطای جوایز تعالی مدیریت منابع انسانی صنعت گردشگری» است که دارای بیشترین وابستگی بود. در نهایت شاخص‌های «بکارگیری شبکه‌های اجتماعی»، «تخصیص یارانه‌ها و ارائه تخفیف دوره‌های آموزشی»، «ارائه آموزش‌های همگانی»، «طراحی مدل شایستگی‌های مشاغل صنعت» و «طراحی نظام اطلاعات منابع انسانی» بر کل شاخصها تأثیر داشته و مسئولان بایستی با توجه ویژه به این شاخصها تأثیر آنها را بر دیگر شاخصها مورد پایش قرار داده و با اتخاذ مکانیزم‌های مناسب در دیگر شاخصها بهبود ایجاد نمایند. در پژوهش حاضر، این مکانیزم‌ها در قالب راهکارهای عملیاتی به همراه نقشه راه پیاده‌سازی آنها ارائه گردید.