مقاله پژوهشی
برنامه ریزی شهری
مریم آزادبخت؛ ناهید سجادیان؛ مرتضی نعمتی؛ علی شجاعیان
دوره 7، شماره 26 ، مرداد 1397، صفحه 7-16
چکیده
چکیده: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و پهنه بندی کانون های وقوع سرقت مسلحانه در شهر اهواز در سال 1393 می باشد.برای بررسی و ریزپهنه‌بندی کانون‌های جرائم در سطح شهر اهواز از سه مدل،کرنل،کریجینگ و بیضی انحراف معیار استفاده شده است.در ادامه میزان انحراف این جرم با همپوشانی با مراکز مذهبی و محلات حاشیه نشین و بافت فرسوده انجام گرفته است.نتایج ...
بیشتر
چکیده: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و پهنه بندی کانون های وقوع سرقت مسلحانه در شهر اهواز در سال 1393 می باشد.برای بررسی و ریزپهنه‌بندی کانون‌های جرائم در سطح شهر اهواز از سه مدل،کرنل،کریجینگ و بیضی انحراف معیار استفاده شده است.در ادامه میزان انحراف این جرم با همپوشانی با مراکز مذهبی و محلات حاشیه نشین و بافت فرسوده انجام گرفته است.نتایج تحقیق در مدل کرنل نشان می‌دهد که مناطق دارای بیشترین سرقت مسلحانه 2و6 و8 در مدل کریجینگ مناطق 4و6و1اما در مدل بیضی انحراف معیار و مرکز متوسط،در نقطهی مرکزی شهر یعنی نقطه اتصال سه منطقه1و2و4شهری واقع شده است.یافتههای حاصل از این نتایج نشان می‌دهد که بیشترین حدود مکانی ارتکاب جرائم در محلات حاشیه نشین و با بافت فرسوده نظیر حصیرآباد،کوی سید خلف،نهضتآباد،ملاشیه و کوی علوی می‌باشد.نتایج همپوشانی با مراکز مذهبی نیز نشان می‌دهد که تعدد و تمرکز این مراکز مذهبی میزان جرائم را به شدت بسیار زیادی پایین میآورد.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی شهری
فرشاد طهماسبی زاده؛ احمد خادم الحسینی
دوره 7، شماره 26 ، مرداد 1397، صفحه 17-28
چکیده
شهر و فرا شهری باعث شکل‌گیری عدم تعادل و نابرابری فضایی در شهرها شده است. و این مهمترین مشکل شهر-های امروز است. ضرورت دارد این نابرابری‌ها در بعد فضایی و جغرافیایی در جهت ایجاد محیط آرمانی برای زندگی بهتر بررسی گردد. هدف از این پژوهش تحلیل فضایی عدالت اجتماعی در مناطق شهر اصفهان است. از نظر روش‌شناسی براساس ماهیت از نوع توصیفی _موردی ...
بیشتر
شهر و فرا شهری باعث شکل‌گیری عدم تعادل و نابرابری فضایی در شهرها شده است. و این مهمترین مشکل شهر-های امروز است. ضرورت دارد این نابرابری‌ها در بعد فضایی و جغرافیایی در جهت ایجاد محیط آرمانی برای زندگی بهتر بررسی گردد. هدف از این پژوهش تحلیل فضایی عدالت اجتماعی در مناطق شهر اصفهان است. از نظر روش‌شناسی براساس ماهیت از نوع توصیفی _موردی و تحلیلی است. براساس هدف از نوع کاربردی است. در گردآوری اطلاعات از روشهای اسنادی، کتابخانه ای و میدانی، و ابزارهای مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه،آرشیوهای اطلاعاتی شهر اصفهان، بررسی نقشه ها، آمارنامه ها، و...استفاده شده است. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل‌های شاخص توسعه انسانی(HDI)-،آزمونهای آمار فضایی،همبستگی فضایی شاخص موران و میانگین نزدیکترین همسایه، و تحلیلهای ZONAL در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به صورت ترکیبی استفاده شده است. عدم تعادل شاخص های عدالت در منطقه های شهر اصفهان، به وجود آمدن دوگانگی فضایی در فضای هر منطقه از شهر، نابرابری در بین منطقه های شهر اصفهان از جمله نتایج آن می باشد.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی شهری
احمد پوراحمد؛ مریم جعفری؛ حمید رخساری؛ امیر رنجبری
دوره 7، شماره 26 ، مرداد 1397، صفحه 29-44
چکیده
در دهه های اخیر،توانمندسازی در مطالعات محققان سکونتگاههای غیر رسمی مفاهیم مختلفی را در بر گرفته است. در این مقاله با توجه مفهموم روانشناختی توانمندسازی به بررسی وضعیت سرمایه روانشناختی در جهت توانمندسازی در سه گونه متفاوت(باندبازی و هجوم، پیشینه روستایی، تفکیک اراضی کشاورزی) از سکونتگاههای غیر رسمی شهر رشت پرداخته شده است.روش تحقیق ...
بیشتر
در دهه های اخیر،توانمندسازی در مطالعات محققان سکونتگاههای غیر رسمی مفاهیم مختلفی را در بر گرفته است. در این مقاله با توجه مفهموم روانشناختی توانمندسازی به بررسی وضعیت سرمایه روانشناختی در جهت توانمندسازی در سه گونه متفاوت(باندبازی و هجوم، پیشینه روستایی، تفکیک اراضی کشاورزی) از سکونتگاههای غیر رسمی شهر رشت پرداخته شده است.روش تحقیق مقاله حاضر، در مرحله ادبیات و مبانی نظری تحقیق، روش توصیفی و تحلیلی و با ابزار گردآوری داده: مطالعات کتابخانه ای و اسنادی است، در ادامه با روش مشاهده، پرسشنامه در بستر مطالعات میدانی در سطح سه گونه سکونتگاه غیر رسمی مورد نظر اقدام به بررسی و پیمایش محیط شده است. تحقیق حاضر به کمک 32 سئوال بسته مورد سنجش قرار گرفت و برای امتیاز دهی آن از طیف پنج قسمتی لیکرت استقاده شده است. متغیرهای تحقیق حاضر عبارتند از: خودکارآمدی، امیدواری، خوش بینی، و تاب آوری ساکنان در مسایل مرتبط با توانمندسازی چون کیفیت مسکن، فرصت اشتغال، فرصت های آموزشی، ...در قالب گویه های مناسب عملیاتی شده است. در تحلیل داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPPS با توجه به هدف تحقیق از آزمون تحلیل واریانس فیشر (F-TEST) و آزمون تعقیبی توکی( Tukey ) استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که در سکونتگاههای غیر رسمی گونه دوم (سکونتگاههای غیر رسمی با پیشینه روستایی) منابع انسانی این سکونتگاهها از نظر سرمایه روانشناختی در وضعیت مطلوبتری تا دو گونه(باز تقسیم و تفکیک زمینهای کشاورزی و تصرف خرنده و باند بازی) دیگر قرار دارند.
مقاله پژوهشی
محمد پورابراهیمی؛ سیدرحمان اقبالی؛ حسن غفوری فرد
دوره 7، شماره 26 ، مرداد 1397، صفحه 45-56
چکیده
استفاده مجدد انطباقی از بنا به معنای بازگرداندن بنا به چرخه حیات پس از پایان عمر مفید آن، از طریق تعیین یک کاربری منطبق بر ظرفیت‌ها و ویژگی‌های بنا می‌باشد. این رویکرد از فرآیند اسرافکارانه تخریب اجتناب می‌کند و سبب حفظ مصالح و انرژی دربرگرفته ساختمان، کاهش پسماندهای ساختمانی، صرفه‌جویی در زمان، صرفه‌جویی اقتصادی، احیای بافت‌های ...
بیشتر
استفاده مجدد انطباقی از بنا به معنای بازگرداندن بنا به چرخه حیات پس از پایان عمر مفید آن، از طریق تعیین یک کاربری منطبق بر ظرفیت‌ها و ویژگی‌های بنا می‌باشد. این رویکرد از فرآیند اسرافکارانه تخریب اجتناب می‌کند و سبب حفظ مصالح و انرژی دربرگرفته ساختمان، کاهش پسماندهای ساختمانی، صرفه‌جویی در زمان، صرفه‌جویی اقتصادی، احیای بافت‌های شهری و حفظ منابع و اراضی برای نسل‌های آینده می‌شود. به این ترتیب استفاده دوباره از ساختمان‌های موجود بخش‌های مهمی از توسعه پایدار را در حوزه معماری شکل می‌دهد. اما سوال اینجاست که آیا همه ساختمان‌ها برای استفاده دوباره مناسب هستند؟ و اگر نه، چه ساختمان‌هایی برای استفاده مجدد انطباقی مناسب هستند؟ بهترین زمان برای مداخله جهت پیاده‌سازی این رویکرد چه زمانی است؟ مدل قابلیت استفاده مجدد انطباقی(ARP ) یک ابزار تصمیم‌گیری برای مدیریت ساختمان‌های موجود به منظور استفاده دوباره می‌باشد. این مدل که دارای کاربردی عمومی و یکسان برای تمام کشورها و بناها می‌باشد، ضمن محاسبه ظرفیت و قابلیت بنا برای استفاده دوباره، عمر مفید آن و بهترین زمان برای مداخله را نیز بدست می‌دهد. مقاله پیش رو با رویکردی تحلیلی مدل قابلیت استفاده مجدد انطباقی(ARP) و عوامل وابسته به آن و همچنین امکان اختصاصی سازی آن برای گونه‌های مختلف ساختمانی جهت رسیدن به نتایج و خروجی‌های دقیق‌تر را مورد بررسی قرار داده است.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی شهری
بهرام ایمانی؛ میثم ضارب نیا؛ رضا کانونی
دوره 7، شماره 26 ، مرداد 1397، صفحه 57-70
چکیده
امروزه زیست‌پذیری در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته به عنوان یک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پایداری در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی های شهری گسترش پیدا کرده است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی می‌باشد. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی- کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است. جامعه آماری ساکنان منطقه ...
بیشتر
امروزه زیست‌پذیری در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته به عنوان یک اصل راهنما در چارچوب گفتمان پایداری در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی های شهری گسترش پیدا کرده است. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی – تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی می‌باشد. برای گردآوری اطلاعات از روش اسنادی- کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است. جامعه آماری ساکنان منطقه 12 شهر تهران می‌باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نمونه محاسبه‌شده و بر اساس تعداد جمعیت هر ناحیه سهمیه متناسب تخصیص داده‌شده است. نتایج نشان داد که واریانس تجمعی تبیین شده توسط عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و کالبدی 94.472 می‌باشد که نشان می‌دهد عوامل مربوطه 94.472 درصد زیست پذیری را بیان می‌کنند. همچنین شاخص زیست پذیری منطقه 12 شهر تهران با میانگین 2.87 و آماره t 4.75 در حد متوسط قرار داشته و با توجه به مطلوبیت عددی آزمون (3) می‌توان گفت آماره t تمامی ابعاد زیست پذیری منطقه 12 شهر تهران قابل‌قبول می‌باشد. از طرف دیگر می‌توان گفت که ابعاد زیست پذیری در منطقه 12 شهر تهران متفاوت است و بین نواحی منطقه 12 ازنظر شاخص‌های زیست پذیری تفاوت معناداری دیده می‌شود. درنهایت نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نشان داد که 79.2 درصد از تغییرات زیست پذیری وابسته به 4 متغیر ذکرشده در این تحقیق بود و با توجه به معنی‌دار بودن مقدار آزمون F (19.846) در سطح 99 درصد می‌توان گفت که در مدل رگرسیونی تحقیق، مجموعه متغیرهای اقتصادی، اجتماعی و کالبدی قادرند تغییرات زیست پذیری را به‌خوبی تعیین کنند.
مقاله پژوهشی
GIS
عباس علیپور؛ احسان علیپوری؛ مهدی علیزاده
دوره 7، شماره 26 ، مرداد 1397، صفحه 71-86
چکیده
دستیابی به عدالت فضایی در توزیع خدمات عمومی شهر از جمله برخورداری از خدمات حمل و نقل، انبار داری و ارتباطات جهت بهره برداری عادلانه و برابری استفاده از ظرفیت های محیطی، یکی از اهداف مهم برنامه ریزان شهری است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش‌شناسی توصیفی تحلیل می‌باشد که به بررسی عدالت فضایی با تاکید بر خدمات عمومی شهری در ...
بیشتر
دستیابی به عدالت فضایی در توزیع خدمات عمومی شهر از جمله برخورداری از خدمات حمل و نقل، انبار داری و ارتباطات جهت بهره برداری عادلانه و برابری استفاده از ظرفیت های محیطی، یکی از اهداف مهم برنامه ریزان شهری است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش‌شناسی توصیفی تحلیل می‌باشد که به بررسی عدالت فضایی با تاکید بر خدمات عمومی شهری در استان سیستان و بلوچستان می‌پردازد. برای بررسی روند کار در این راه ابتدا شاخص هایی برای این کار اسخراج گردید. در ادامه در دو گام به این بحث پرداخته‌ایم به گونه‌ای که در گام اول با استفاده از نرم افزار ArcGis و از طریق روابط موجود در این نرم‌افزار ابتدا وضعیت پراکندگی شاخص-های خدمات عمومی در این استان با استفاده از ابزار Hot Spot تحلیل گردید در ادامه با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری نظیر TOPSIS وVIKOR وضعیت شهرستان‌های استان سیستان و بلوچستان از نظر دسترسی به خدمات عمومی با تاکید بر عدالت فضایی مشخص شد همچنین در گام بعدی با استفاده از مدل رگرسیون وزنی جغرافیایی GWR به بررسی رابطه بین پراکنش جعیت و توزیع خدمات عمومی در این استان کویری پرداخته شد. نتایج حاکی از آن بود که وضعیت دسترسی به خدمات عمومی شهری در این استان نامناسب است و شهرستان زاهدان با مرکزیت سیاسی قوی بهترین وضعیت را داراست
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی شهری
کورش مومنی؛ الیاس مودت
دوره 7، شماره 26 ، مرداد 1397، صفحه 87-104
چکیده
توسعه پایدار شهری، رویکری جامع جهت بهبود بخشی کیفیت زندگی در جهت تحقق رفاه اجتماعی، اقتصادی و محیطی سکونتگاههای انسانی می‌باشد. همچنین ریشه‌های نگرش توسعه پایدار با نارضایتی از منابع توسعه و رشد کالبدی، اجتماعی- اقتصادی در شهرها از منظر بوم شناسی بر می‌گردد. لذا جهانی که در آن زندگی می-کنیم، مرتباً در حال تغییر و تحول می‌باشد. ...
بیشتر
توسعه پایدار شهری، رویکری جامع جهت بهبود بخشی کیفیت زندگی در جهت تحقق رفاه اجتماعی، اقتصادی و محیطی سکونتگاههای انسانی می‌باشد. همچنین ریشه‌های نگرش توسعه پایدار با نارضایتی از منابع توسعه و رشد کالبدی، اجتماعی- اقتصادی در شهرها از منظر بوم شناسی بر می‌گردد. لذا جهانی که در آن زندگی می-کنیم، مرتباً در حال تغییر و تحول می‌باشد. براین اساس، به کارگیری مفهوم پایداری کالبدی - اجتماعی در برنامه‌ریزی شهرها اقدامی ضروری می‌باشد؛ چراکه داشتن تصویری روشن از مسیر پیش رو، لازمه اطمینان از حرکت صحیح و برداشتن گامهای استوار در آن است. در نتیجه پژوهش حاضر با رویکرد توسعه‌ای – کاربردی و روش تحقیق ترکیبی(کتابخانه‌ای، توصیفی- تحلیلی و میدانی) به بررسی موضوع پایداری کالبدی - اجتماعی در راستای توسعه شهری پایدار پرداخته است. همچنین لازم به ذکر است تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل آماری Entropy-TOPSIS و نرم‌افزارهای مورد نیاز از جمله ArcGIS، Grafer، SPSS، Visio، SmartPLS و EXCEL استفاده گردیده است. که نتایج تحقیق نشان داده است علاوه بر اینکه مناطق کلانشهر اهواز از نظر میزان پایداری با یکدیگر تفاوت دارند؛ همچنین بین مناطق مورد مطالعه، شاخص مورد مطالعه و دیدگاه سیتمی برنامه‌ریزی شهری و شهرسازی رابطه معناداری وجود دارد. که از نظر آماری میانگین TOPSIS در کلانشهر اهواز برابر (379/0) درصد بوده و به تفکیک هر منطقه به رتبه‌بندی اقدام گردیده است.
مقاله پژوهشی
برنامه ریزی شهری
لعیا جلیلیان؛ ایمان چقاجردی
دوره 7، شماره 26 ، مرداد 1397، صفحه 105-118
چکیده
امروزه آگاهی از وضعیت احساس امنیت ساکنان یک اجتماع نقش مؤثری در شناخت چالش‌ها و راهکارهای توسعه یک جامعه داشته و پیش‌نیاز هرگونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب می‌گردد. هدف از پژوهش حاضر برآورد و سطح‌بندی شهرستان‌های 13 گانه استان هرمزگان از نظر احساس امنیت شهروندی است که با استفاده از 13 متغیر امکان‌پذیر گردیده است. ...
بیشتر
امروزه آگاهی از وضعیت احساس امنیت ساکنان یک اجتماع نقش مؤثری در شناخت چالش‌ها و راهکارهای توسعه یک جامعه داشته و پیش‌نیاز هرگونه توسعه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی محسوب می‌گردد. هدف از پژوهش حاضر برآورد و سطح‌بندی شهرستان‌های 13 گانه استان هرمزگان از نظر احساس امنیت شهروندی است که با استفاده از 13 متغیر امکان‌پذیر گردیده است. روش تحقیق در این بررسی از نوع توصیفی- تحلیلی است. دادههای این پژوهش از طریق مطالعه اسنادی (سالنامه آماری؛ بخش قضایی- ناحیه انتظامی استان هرمزگان) جمعآوری گردیده است. در این پژوهش به منظور وزن دهی شاخصها از تکنیک دلفی و به منظور تحلیل داده‌ها از تکنیک پرومتی استفاده گردیده است. یافتههای حاصل از تحقیق گویای آن است که استان هرمزگان با مقدار جریان خالص 0.59484 به دست آمده از تکنیک پرومتی از نظر احساس امنیت دارای وضعیت نسبتاً مطلوبی می‌باشد. همچنین بر اساس نتایج مشخص گردید شهرستان بندرعباس با مقدار جریان خالص 0.81645 در بهترین سطح و شهرستان ابوموسی با مقدار 0.15258 در بدترین سطح از احساس امنیت شهروندی قرار داشتهاند.