نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• زهرا سرتیپی ¹
• مهدی مدیری ²
• زهرا پیشگاهی فرد ³

¹ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد، تهران، ایران.

² دانشیار، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، مجتمع دانشگاهی پدافند غیرعامل، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران

³ گروه جغرافیای سیاسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهزان، ایران

چکیده

امروزه توسعه‌ی پایدار منطقه‌ای مفهومی است که تحت تأثیر ارتقاء شاخص‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و مدیریتی قرار داشته و در راستای تحقق این مفهوم اولین گام شناسایی محدودیت‌ها و چالش‌های پیش روی منطقه می‌باشد. همچنین امنیت به‌عنوان مهمترین پیش‌نیاز دست‌یابی به شاخص‌های توسعه‌ی پایدار تلقی می‌گردد. با توجه به اهمیت نقش امنیت در توسعه‌ی پایدار منطقه‌ای، هدف از پژوهش حاضر شناسایی چالش‌های پیش روی توسعه‌ی پایدار منطقه‌ی لواسانات با تأکید بر معیارهای پدافند غیرعامل می‌باشد. در این راستا، روش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی می‌باشد که به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار Amos استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مسئولان، مدیران و کارشناسان حوزه‌ی پدافند غیرعامل منطقه‌ی لواسانات بوده و حجم نمونه بر اساس روش دلفی هدفمند 100 نفر تعیین شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مهمترین چالش‌های پیش روی توسعه‌ی پایدار منطقه‌ای با تأکید بر معیارهای پدافند غیرعامل در منطقه‌ی لواسانات به ترتیب عبارتند از متغیرهای مدیریتی، زیست‌محیطی، طرح‌های توسعه و اجتماعی-فرهنگی که ارزش ضریب آنها بر مبنای مدل ساختاری 81/0، 75/0، 68/0 و 52/0 می‌باشد. همچنین در بین متغیرهای فرعی مهمترین چالش‌ها مربوط به متغیرهای نبود نظام یکپارچه‌ی مدیریت و برنامه‌ریزی در فرایند مدیریت منطقه و نارسایی در ارتباطات میان سازمانی به‌منظور مشارکت حداکثریِ سازمان‌های مرتبط، تخریب بیش از حد محیط‌زیست در راستای سودآوری منطقه، اعتقاد و استفاده از الگوهای سنتی و عدم پذیرش فرهنگ الگوهای نوین مدیریت بوده که به ترتیب ضریب مدل ساختاری برای آنها 91/0، 89/0 و 83/0 محاسبه شده است.

کلیدواژه‌ها

• توسعه‌ی پایدار
• توسعه‌ی پایدار منطقه‌ای
• پدافند غیرعامل
• منطقه‌ی لواسانات