نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترا جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه ازاد علوم تحقیقات تهران
2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه زنجان
3 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور رشت
4 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
با توجه به رشد روزافزون جمعیت و توسعه شهری و افزایش مصرف‌گرایی به میزان قابل توجهی بر حجم زبالههای شهری افزوده شده است و دفن بهداشتی این زباله‌ها دارای مراحل دقیقی از جمله انتخاب مکان، اماده‌سازی و بهره‌برداری از محل می‌باشد و هر کدام از این مراحل نیازمند مدیریت صحیح از جهات گوناگون زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی بوده تا کمترین زیان متحمل گردد. هدف این مقاله، مدیریت دفن زبالههای شهری در شهر میاندواب می‌باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش آن نیز توصیفی –تحلیلی می‌باشد و برای جمع‌آوری اطلاعات نیز از مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای و برای تجزیه و تحلیل آن از مدل SWOT استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که دفن زباله‌ها بصورت سنتی بدون تفکیک و بازیافت با کسب امتیاز (0.42)، دفن نامناسب زبالههای تولید شده با امتیاز وزنی (0.34)و پایین بودن سطح امکانات خدماتی و تجهیزات، مهمترین موانع اساسی بر سر را مدیریت دفن زباله شهر میاندواب به حساب می‌آیند. از طرف دیگر، اهمیت داشتن بازیافت زباله و پتانسیل بالای اقتصادی آن و توان جمع‌اوری زباله به صورت مکانیزه و افزایش یافتن جمعیت تحت پوشش خدمات شهری به عنوان مهمترین نقاط قوت قرار دارند . در نهایت، نزدیکی محل دفن زباله‌ها به مناطق روستایی، سرازیر شدن شیرابه‌های زباله روی زمین‌های کشاورزی و افزایش مشکلات زیست‌محیطی و عدم توجه مسئولین و مدیران شهری به صنایع بازیافت به عنوان مهمترین تهدید پیش‌روی شهر میاندواب از لحاظ مدیریت دفن زباله‌ها شناخته شدند.
واژه‌های کلیدی: مدیریت، دفن زباله، برنامه‌ریزی راهبردی، میاندواب.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
- اسکندری نوده، محمد، لیلا صیادی بیدهندی، حسین کلانتری خلیلآباد و محمدمیره(1386)، بررسی و تحلیل وابستگیهای مکانی تولید زباله در شهر تهران، نشریه: مدیریت «مدیریت پسماندها» شماره 8، صص206-215.
- افتخاری، رکنالدین؛ مهدوی، عبدالرضا(1385). راهکارهای توسعه گردشگری روستایی با استفاده از مدل SWOT دهستان لواسان کوچک. فصلنامه مدرس علوم انسانی. دوره10. شماره دوم. صص30-1.
- پرشکوه، راضیه، محسن دهقانی و حیدر قادری(1390)، مکان یابی محل دفن بهداشتی زبالههای شهر حاجی آباد به روش AHP و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، فصلنامه جغرافیای طبیعی لار، سال چهارم، شماره 12، صص63-74.
- پوراحمد، احمد، کیومرث، سجاد محمد زهرایی و سعید نظر عدلی(1386)، استفاده از الگوریتم‌های فازی و GIS برای مکانیابی تجهزات شهری(مطالعه موردی: محل دفن زباله شهر بابلسر)، محیط شناسی سال سی و سوم، شماره42، صص31-42.
- پورنجف، عبدالحسین(1382)، بررسی وضعیت جمع آوری، دفن و دفن زباله در کارگاههای صنعتی شهر ایلام، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، سال یازدهم، شماره 40و 41، صص48-55.
- دروگر، عباس، غلامرضا مصطفایی، محسن اربابی (1381)، بررسی میزان زباله و مواد قابل بازیافت در شهر کاشان، فصلنامه علمی پژوهشی فیض، شماره 22.
- دل انگیزان، سهراب و مجتبی محمودی(1391)، بررسی مقایسه اقتصادی دو روش بازیافت و دفن بهداشتی پسماند شهری کنگاور، چهارمین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری، مشهد مقدس.
- سراقی، عیسی؛ ملکی، حسین و ابوالفتحی، داریوش (1387). نقش جاذبههای اکوتوریستی در توسعه گردشگری نهاوند با تاکید بر مدل SWOT. نشریه علوم جغرافیایی. جلد 8. شماره11. صص169-133.
- سیاح زاده، امیر حسین و محمد تقی صمدی(1388)، آنالیز کمی و کیفی زباله شهری ملایر از پاییز 85 تا تابستان 86، مجله سلامت و محیط، دوره دوم، شماره دوم، صص94-103.
- شمس خرم‌آبادی، و پورزمان(1385)، نقش مردم در مدیریت مواد زائد جامد شهری در شهر خرم‌آباد در سال 1384، فصلنامه علمی-پژوهشی، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، سال 8(4)(پیاپی 30): صص 25-30.
- صفائی، محمدتقی، مجید حسینی و قدرت اله منصوری (1386)، بررسی کمی و کیفی زباله شهر آباده و ارزیابی آن بر محیط زیست جایگاه دفن زباله شهر آباده، دهمین همایش ملی بهداشت محیط، همدان، دانگشاه علوم پزشکی همدان.
- صمدی، محمد تقی و دیگران(1386)، مکانیابی محل دفن زباله با استفاده از نرم افزار GIS (مطالعه موردی دهستان سردرود علیای شهرستان رزن)، دهمین همایش ملی بهداشت محیط، همدان، دانگشاه علوم پزشکی همدان.
- عبدلی،محمدعلی(1386)،مدیریت مواد زاید جامد روستایی در استان هرمزگان، سازمان شهرداری‌ها ودهیاری‌های کشور، وزارت کشور.
- علی اکبری، اسماعیل و آتنا جمال لیوانی(1390)، مکانیابی محل دفن بهداشتی زبالههای جامد شهری با استفاده از روش AHP مطالعه موردی: شهر بهشهر، انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، سال نهم، شماره 30، صص95-111.
- عمرانی –قاسمعلی(مواد زائد جامد)جلد دوم انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی 1374
- عمرانی، قاسمعلی، امیرحسین جاوید و الهام رمضانعلی(1391)، بررسی معیارهای مکانیابی ایستگاه انتقال زباله منطقه 22 کلان شهر تهران از نظر ملاحظات زیست محیطی هوا و شیرابه، علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره چهاردهم، شماره دو.
- گلکار، کورش(1384). مناسب سازی تکنیک تحلیلی سوآت برای کاربرد در طراحی شهری. دو فصلنامه صفه. شماره 41. صص43-22.
- لطفی، حیدر، یوسف علی زیاری و بابک صادقی(1389)، بررسی مکانیابی دفع پسماندها با روش برنامه‌ریزی خطی در محیط GIS (مطالعه موردی: نواحی از استان خراسان رضوی)، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال هفتم، شماره 26، صص103-118.
- Allen A, Brito G, Caetano P, Costa C, Cummins V, Donelly J, Fernades C, Koukoulas S, O_Donell V, Robalo C, Vendas D (2002) Procedure for the location of landfill sites using a GIS model. In: 9th Congress of the International Association of Engineering Geology and the Environment, Durban, South Africa: 100.
- Bagchi, A., 1990. Design, Construction and Monitoring of Sanitary Landfill. Wiley, New York, USA.
- Basak, S. (2006), Landfill site selection by using geographic information system, Environmental geology 49:376-388.
- Bennet, J. 2005. "Solid Waste CollectionsDepartment,” City of Rome Annual Report.
- Daneshvar, R., Fernandes, L., Warith, M. & Daneshvar, B., 2003,"Customizing Arcmap nterface to Generate a User-Friendly Landfill Site Selection, GIS Tool", Environmental Information Archives, Vol.1:428- 437.
- Doe (1995), Landfill Design, Construction and operational practice, Waste management Papare 26 b, HMSO, Londen .
- Guo JS, Abbas AA, Chen YP, Liu ZP, Fang F, Chen P. Treatment of landfill leachate using a combined stripping, Fenton, SBR, and coagulation process. J Hazard Mater 2010: 178(1-3):699-705.
- Hendrix, w; Buckly, D. 1992. Use of GIS for selection of site for land application of sewage waste, journal of soil and water conservation.
- Kontos Th.D, Halvadakis CP (2002) Development of a Geographic Information System (GIS) for land evaluation for landfill siting: The Case of Lemnos Island. In: 7th National Conference of Hellenic Cartographic Society, Mytilene, Lesvos, Greece (in Greek).
- Kreith F. Handbook of solid waste management. NewYork: McGraw-Hill ,1997:3.1–3.20.
- Lukasheh, A.F., Droste, R.L., Warith, M.A., 2001. Review of Expert System (ES), Geographical Information System (GIS), Decision Support System (DSS) and their application in landfill design and management. Waste Management and Research 15, 4.
- McBean, E.,Rovers, F., Farquhar, G., 1995. Solid Waste Landfill Engineering and Design. Prentice - Hall PTR, Englewood Cliffs, New Jersey, USA.
- Morrissey, J., and J. Browne, (2004). “Waste Management Models and their Application to Sustainable Waste Management”, Waste Management, Volume 24, Issue 3, Page 2.
- Noble, G., 1992. Siting Landfills and Other LULU-s. Technomic Publishing Co, Lancaster, PA.
- Omar, A. & Hani. A, (2006); Municipal solid waste landfill siting using intelligent system Waste Management’ 26’ 299–306.
- Şener, B., Lütfi Süzen, M. & Vedat, D., 2006, "Landfill site selection by using geographic information systems", Environmental Geology, Vol. 49(3): 376-388.
- Tchobanoglous G, Theisen H, Vigil S. Integrated solid waste management. NewYork: McGraw-Hill, 1993: 69-73.
- Themistoklis D. KontosaDimitrios P. Komilis, Constantinos P. Halvadakis, (2004): Siting MSW Landfills With a Spatial Multiple Criteria Analysis Methodology. Waste Management, Vol. 25, Issue. 8: Pp. 818-832.
- Vastava, Sh & M, Nathawat, (2003); selection of potential waste disposal sites around Ranchi urban complex using remote sensing and GIS techniques, urban planning, map Asia conference. 133-154.
- Wentz, A., C., 2001, Hazardous waste management. 2nd edition, McGraw-HILL, INC.
- Xue, J., Wang, W., Wang, Q., Liu, Sh., Yang, J. & Wui, T., 2010, "Removal of heavy metals from municipal solid waste incineration (MSWI) fly ash by traditional and microwave acid extraction", Journal of Chemical Technology & Biotechnology, Vol. 85 (9): 1268–1277.
- Yang, K, Nong,X. Wei-An, Z ., De-Rong, Y., Peter Steinmann,H., (2008) Landfills in Jiangsu province, China, and potential threats for public health: Leachate appraisal and spatial analysis using geographic information system and remote sensing, Journal of waste management.Vol,25, Issue.12: Pp.2750-2757.
)