1
عضو هیأت علمی گروه آب و هواشناسی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کردستان
2
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور سقز
چکیده
برای انجام این پژوهش از داده‌های میانگین روزانه‌ی دمای11ایستگاه همدید و15ایستگاه اقلیمی در داخل و خارج از استان کردستان طی بازه‌ی زمانی 1/1/1340 تا 29/12/1388(21/3/1961 تا 19/1/2011)استفاده شد. به کمک روش زمین‌آمار کریگینگ برای هر روز جداگانه مقادیر دما بر روی یاخته‌های 6×6کیلومتر میان‌یابی شد. یک پایگاه داده گاه‌جای در ابعاد811×18203 ایجاد شد که بر روی سطرها زمان(روز) و بر روی ستونها مکان، یاخته‌های داخل مرز استان کردستان قرار داشت. داده‌های ماهانه‌ی مربوط به 10 الگوی پیوند از دور از مرکز NCEP/NCAR استخراج شد. برای شناسایی ارتباط دما با الگوهای پیوند از دور از رگرسیون خطی بهره گرفته شد. ارتباط دما بر روی هر کدام از یاخته‌ها با الگوهای پیوند از دور در سطح اطمینان 95 درصد مورد آزمون قرار گرفت. ارتباط دمای استان کردستان با الگوهای پیوند از دور مورد مطالعه در سطح اطمینان 95 درصد نشان داد که در اغلب ماههای سال ارتباط معناداری بین الگوهای پیوند از دور و دما مشاهده می‌شود. گستره‌ی ارتباط معنادار و شدت آن در فصل زمستان و پاییز به اوج خود می‌رسد. درنیمه‌ی گرم سال گستره‌ی ارتباط معنادار کاهش می‌یابد. در بین الگوهای پیوند از دور مورد مطالعه شاخص‌های دریای شمال-_خزر(NCP) در تراز 500 هکتوپاسکال و نوسان اطلس شمالی(NAO) در تراز دریا نقش چشمگیری بر دمای استان کردستان طی فصل‌های پاییز و زمستان دارند. ارتباط بین شاخص‌های یاد شده با دمای استان معکوس است.در تراز 500 هکتوپاسکال ناهنجاری مثبت بر روی اروپا و ناهنجاری منفی بر روی نیمه‌ی غربی کشور، دریای خزر، ترکیه منجر به کاهش دما در استان کردستان خواهد شد.
)