نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• غلامعلی خمر
• حسام الدین صالح گوهری

دانشگاه زابل

چکیده

در جهان امروز، مبحث پدافند غیرعامل به قدری دارای اهمیت است که کشورهای توسعه‌یافته بخش مهمی از برنامه‌ریزی‌های جامع و ملی خود را به آن اختصاص می‌دهند. در کشورهای در حال توسعه همچون ایران که زیرساخت‌های شهری هنوز در حال احداث است، ضرورت توجه به پدافند غیرعامل شهری برای کاهش حجم خسارات بیشتر مورد توجه است؛ لذا آمادگی در برابر سوانح، بسیار مهم می‌باشد. بنابراین هدف از این پژوهش، برنامه‌ریزی پدافند غیرعامل و مکان‌یابی پناهگاه است. تاکنون زمین‌لرزه‌های بسیاری باعث خرابی ساختمان‌ها در شهر کرمان گردیده است؛ لذا در این پژوهش به این مهم، پرداخته شده و منطقه یک شهر کرمان به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است. روش تحقیق حاضر، توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از شبیه‌ساز کارمانیا خطر (Karmaniya Hazard Model) که در نرم‌افزارGIS  کار می‌کند و نیز منطق فازی انجام شده است. تهیه نقشه خطر لرزه‌ای به وسیله‌ی شبیه‌ساز کارمانیا خطر (KHM) برای اولین بار در این تحقیق انجام گرفته است و در  آن، از هر سه متغیر مورد نیاز ریزپهنه‌بندی، شامل خطر جنبش زمین، گسیختگی دامنه‌ها و خطر روانگرایی استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که به علت ساختار کالبدی ناموزون و رشد ناهماهنگ شهری، در وضع موجود شاهد عدم وجود پناهگاه در سطح منطقه و در برنامه‌ریزی وضع مطلوب نیز، شاهد کمبود 37 مترمربع فضای پناهگاهی برای هر نفر، با توجه به سرانه استاندارد 40 مترمربعی، هستیم.

کلیدواژه‌ها

• پدافند غیرعامل
• سیستم اطلاعات جغرافیایی
• مکان‌یابی
• منطق فازی
• منطقه یک شهر کرمان