چنور محمدی؛ براتعلی خاکپور؛ طیبه انصاریان
دوره 4، شماره 13 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 65-80
چکیده
بررسی و شناخت وضعیت مناطق و قابلیت‌ها و کاستی آن در برنامه‌ریزی منطقه‌ای اهمیت ویژه دارد چرا که آگاهی از نقاط قوت و ضعف موجود به ارائه‌ی طرح‌ها و برنامه‌ریزی مناسب در تمام زمینه‌ها کمک شایانی می‌نماید شناسایی وضعیت موجود شهرستان‌ها از لحاظ توسعه و موقعیت هر یک در مقایسه با دیگری می‌تواند اولین مرحله در برنامه‌ریزی برای ...
بیشتر
بررسی و شناخت وضعیت مناطق و قابلیت‌ها و کاستی آن در برنامه‌ریزی منطقه‌ای اهمیت ویژه دارد چرا که آگاهی از نقاط قوت و ضعف موجود به ارائه‌ی طرح‌ها و برنامه‌ریزی مناسب در تمام زمینه‌ها کمک شایانی می‌نماید شناسایی وضعیت موجود شهرستان‌ها از لحاظ توسعه و موقعیت هر یک در مقایسه با دیگری می‌تواند اولین مرحله در برنامه‌ریزی برای رفع نابرابری و عدم تعادل محسوب شود. هدف از پژوهش حاضر سطح‌بندی توسعه‌یافتگی منطقه اورامانات در استان کرمانشاه می‌باشد. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی می‌باشد، که با انتخاب 60 متغیر در قالب شاخص‌های اقتصادی، آموزشی- فرهنگی، بهداشتی – درمانی و زیربنایی که با استفاده از آنتروپی شانون وزن‌دهی و برای ارزیابی سطح توسعه‌یافتگی منطقه اورامانات از مدل ویکور استفاده شده است همچنین از روش ضریب پراکندگی برای نشان دادن اختلاف و نابرابری بین شاخص‌ها و اینکه کدام شاخص بیشترین نابرابری را دارد، نتایج این بررسی نشان می‌دهد بین شهرستان‌ها اختلاف و نابرابری وجود دارد در مجموع شاخص‌ها ضریب توسعه‌یافتگی از 224/0 تا 834/0 در نوسان است. بر این اساس جایگاه منطقه اورامانات از لحاظ توسعه‌یافتگی در بخش‌های مختلف متفاوت است. دو شهرستان قصرشیرین و صحنه نسبتاً توسعه‌یافته، شهرستان‌های کنگاور، روانسر، پاوه، سنقر در حال توسعه و شهرستان‌های گیلانغرب، جوانرود ، دالاهو، هرسین، کرمانشاه و اسلام‌آباد غرب نسبتاً در حال توسعه، و دو شهرستان ثلاث باباجانی و سرپل‌ذهاب محروم از توسعه هستند. در میان شاخص‌ها شاخص آموزشی- فرهنگی با 578/0 بیشترین اختلاف و نابرابری را دارا می‌باشد.
محسن احدنژاد روشتی؛ سمیه محمدی حمیدی؛ سمیه علیپور؛ محمد ویسیان
دوره 3، شماره 12 ، بهمن 1393، ، صفحه 75-86
چکیده
با توجه به رشد روزافزون جمعیت شهرها و گستردگی افقی بیش اندازۀ آنها پدیدۀ جدیدی تحت عنوان گستردگی شهری یا اسپرال در جامعه علمی مطرح شد. به عبارتی گستردگی شهری گستردگی میزان شهرنشینی یا مصرف زمین است که در حال حاضر تبدیل به یک موضوع جهانی به ویژه در شهرهای جهان سوم شده است. بررسی و مطالعه در مورد میزان گستردگی شهری و دلایل مهم دخیل در ...
بیشتر
با توجه به رشد روزافزون جمعیت شهرها و گستردگی افقی بیش اندازۀ آنها پدیدۀ جدیدی تحت عنوان گستردگی شهری یا اسپرال در جامعه علمی مطرح شد. به عبارتی گستردگی شهری گستردگی میزان شهرنشینی یا مصرف زمین است که در حال حاضر تبدیل به یک موضوع جهانی به ویژه در شهرهای جهان سوم شده است. بررسی و مطالعه در مورد میزان گستردگی شهری و دلایل مهم دخیل در گسترش فیزیکی افقی در شهرها یکی از بحث‌های مهم در تحقیقات در مجامع علمی روز است که نشان‌دهندۀ اهمیت بررسی این معضل در شهرها می‌باشد. شهر میاندوآب یکی از شهرهای میانه اندام استان آذربایجان غربی است که همزمان با دیگر شهرهای میانه اندام کشور با رشد روزافزون جمعیت و گسترش فیزیکی - کالبدی روبرو است. این پژوهش با هدف سنجش و برآورد میزان رشد و توسعه فیزیکی شهر و دلایل مهم آن با بهره‌گیری از تصاویر ماهواره‌ای چند زمانه و GIS و همچنین مدل‌های آنتروپی شانون و هلدرن می‌پردازد. با توجه به نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای و مدل آنتروپی شانون مشخص شده است که این شهر دارای رشد فیزیکی پراکنده است. نتایج مدل هلدرن نیز حاکی از آن است که 64 درصد رشد شهر ناشی از رشد جمعیت و تنها 36 درصد آن ناشی رشد افقی شهری بوده است که نشان‌دهنده بالا بودن میزان مهاجرت به این شهر می‌باشد. از دلایل مهم دیگر آن نیز می‌توان به عدم صدور پروانه‌های ساختمانی برای طبقات بالاتر به علت جلگه‌ای بودن منطقه و تحرک‌های اجتماعی در شهر نام برد.
اسدا... دیوسالار؛ مرتضی شعبانی؛ سید صادق حمیدی
دوره 1، شماره 2 ، مرداد 1391، ، صفحه 113-128
چکیده
در یک سرزمین، نحوه ساماندهی و سیمای محیطهای طبیعی و انسانساخت، باید آینه تمامنمای چگونگی روند توسعه ملی در آن سرزمین باشد. امروزه، در پی بروز بحرانهای زیستمحیطی، نابودی منابع و ایجاد موانع در راه رسیدن به توسعه پایدار، لازم میآید برنامهها بر اساس شناخت و ارزیابی توان محیطی صورت گیرد تا هم بهرهبرداری در خور و ...
بیشتر
در یک سرزمین، نحوه ساماندهی و سیمای محیطهای طبیعی و انسانساخت، باید آینه تمامنمای چگونگی روند توسعه ملی در آن سرزمین باشد. امروزه، در پی بروز بحرانهای زیستمحیطی، نابودی منابع و ایجاد موانع در راه رسیدن به توسعه پایدار، لازم میآید برنامهها بر اساس شناخت و ارزیابی توان محیطی صورت گیرد تا هم بهرهبرداری در خور و مستمر از محیط صورت گیرد و هم ارزشهای طبیعی محیط حفظ شود. از اینرو پیش از تدوین راهکارهای توسعه و اجرای آن، بررسی جغرافیایی منطقه و شناخت توانهای محیطی آن و سپس تعیین توان بوم‌شناسی سرزمین به برنامهریز این امکان را می‌دهد تا بر اساس توانهای منطقه، جهت و راهکارهای توسعه منطقه را مشخص نموده و برنامهای متناسب با شرایط منطقه ارائه دهد. با توجه به اینکه محیطزیست طبیعی، توان بوم‌شناسی محدودی را برای استفادههای انسان داراست، ارزیابی توان بوم‌شناسی به عنوان هسته مطالعات زیستمحیطی با پیشگیری بحرانهای موجود، بستر مناسبی برای برنامه‌ریزی زیست محیطی فراهم میآورد. وجود منابع طبیعی منحصر به فرد در استان مازندران شرایط بسیار مناسبی را برای توسعه صنعت گردشگری در این استان مهیا کرده است. یکی از ظرفیت‌های طبیعت‌گردی استان مازندران که ضرورت ارزیابی قابلیت تفرجی و برنامه‌ریزی اصولی آن توسط مسئولین امر احساس می‌شود، منطقه گردشگری سد شهید رجایی ساری می‌باشد. لذا این پژوهش بر آن است تا با شناسایی معیارهای موثر، به ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه جهت کاربری طبیعت‌گردی بپردازد. در این راستا پس از شناسایی معیارها (از قبیل عوامل فیزیوگرافی، شرایط زمین شناسی، خاک شناسی، راههای دسترسی، کاربری اراضی، شبکه هیدروگرافی، اقلیم منطقه و ...)، اقدام به تهیه پایگاه دادههای مکانی آنها در سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) شد. در ادامه، پس از استانداردسازی این معیارها به روش منطق فازی در محیط نرم‌افزارArc GIS ، با استفاده از نظرسنجی پرسشنامهای از 32 کارشناس و به کمک روش آنتروپی شانون به هر یک از معیارها وزن خاصی اختصاص داده شد. سپس با تلفیق و رویهمگذاری این معیارها، بر اساس منطق فازی، نقشه نهایی که بیانگر مناطق تفرجگاهی است، حاصل شد. منطقه موردمطالعه در نقشه تولید شده به سه طبقه بسیار مناسب، مناسب و نامناسب به منظور برنامه‌ریزی جهت انواع فعالیتهای تفرجی تقسیم شده که در نهایت 25/5045 هکتار از آن به عنوان مکانهای بسیار مناسب شناسایی شده است.